اسرار تجاری و حفاظت از آن

اسرار تجاری و حفاظت از آن، از نکات بسیار با اهمیت در حوزه کسب و کار می باشد. چنان که در یک فضای رقابتی، این اسرار میتوانند سبب تمایز و برتری یکی نسبت به دیگری شوند. حفاظت از دارایی های فکری و نامشهود ارزش بسیار بالایی داشته و افشای آنها از طریق کارکنان به رقبا همواره یکی از بزرگترین مخاطرات صاحبان کسب و کار محسوب می گردد. به زبان ساده تر می توان گفت اسرار تجاری اطلاعاتی هستند که شما نمی خواهید دیگر رقبا از آن اطلاع یابند.

در این ویدیو:

جناب آقای سید علیرضا شکوهیان، کارشناس ارشد حقوق اقتصادی و پژوهشگر دکتری حقوق خصوصی دانشگاه شهید بهشتی در رابطه با اهمیت حفاظت از اسرار تجاری برای کسب و کارها صحبت می فرمایند.

اسرار تجاری چیست ؟

در فضای رقابت بین کسب و کارها، هر یک از آنان تلاش و هزینه می کنند تا سهم بیشتری از بازار داشته باشند. آنها ناچارند دائماً کارکنان خود را آموزش و سطح آگاهی آنان را ارتقا دهند. مطالعاتی بر روی بازار انجام می دهند تا بر روی نقاط قوت خود تمرکز کنند و مطابق نیاز بازار فعالیت کنند. 

علاوه بر این:

همچنین، کسب و کارها مطالعات گسترده ای را بر روی نحوه تولید محصولات و ارائه خدماتشان انجام می دهند. آنها با انجام این هزینه ها، می توانند محصولاتشان را با هزینه کمتری تولید کنند. یا به بازار هدف مناسبی برای تجارت دست یابند.بنابراین، در اینجا بحث از اسرار تجاری مطرح می شود. 

اسرار تجاری ویژگی هایی دارند: 

1-اسرار تجاری به طور مستقل دارای ارزش اقتصادی هستند؛

2-این اسرار در اختیار عموم قرار ندارند؛

3-کسب و کارها به نحوی منطقی تلاش می کنند تا از این اطلاعات حفاظت و حراست شود.

این اسرار، اشکال مختلفی دارند و شامل موارد متعددی می شوند. مواردی مانند اطلاعات، فرمول ها، الگوها، ابزارها و روش های انجام تجارت، اطلاعات مالی و فهرست مشتریان.

مثال:  

به عنوان مثال، یک کارگاه شیرینی پزی به دستور پختی دست یافته است که او را از دیگران متمایز می کند. یا رستورانی به ایده ای دست یافته و  می خواهد آن را در زمان خاصی اجرایی کند. یا اینکه دفتر مشاور املاکی مشتریان ثابتی دارد که نمی خواهد دیگر رقبا از هویت آنان اطلاع داشته باشند. علاوه بر همه این موارد، تصور کنید واحد صنفی اطلاعات مهمی را در اختیار کارکنانش قرار داده است. 

یک نگرانی مهم:

به هر حال، کارکنان به مناسبت کار در مجموعه به اطلاعاتی دست می یابند. در اینجا صاحبان کسب و کار همواره یک نگرانی مهم دارند. اینکه احتمال دارد این اطلاعات از طریق کارکنان به رقبای آنها منتقل شوند. اما برای رفع این دغدغه چه می توان کرد؟

مندرجات قرارداد محرمانگی، رازداری یا عدم افشای اطلاعات:

کسب و کارها می توانند برای جلوگیری از افشای اسرار تجاری خود، از ابزار قرارداد محرمانگی استفاده کنند.

موارد مهمی وجود دارند که باید در قراردادهای محرمانگی درج شوند:

باید اطلاعاتی که در اختیار کارکنانتان قرار می گیرد به طور دقیق ذکر شود. هر چه دقیق تر این اطلاعات و اسرار مشخص شوند، اثبات موضوع در زمان طرح دعوا راحت تر است. البته می توان پس از ذکر موارد مهم، یک قید کلی اضافه کرد. به عنوان مثال، «… و هر اطلاعاتی که به مناسبت انجام کار در اختیار کارمند قرار می گیرد». ضمناً، برای اینکه از بروز اختلاف در آینده جلوگیری شود، بهتر است اسرار تجاری تعریف شوند. یعنی در قرارداد مشخص شود که کدام دسته از اطلاعات آن کسب و کار، محرمانه تلقی می شوند.

دومین مورد:

یکی از مواردی که از اقتضائات اصل حسن نیت است، همکاری طرف قرارداد در جهت حفاظت از اسرار است. اگر طرف قرارداد به هر نحوی از افشای اطلاعات آگاه شود، باید این امر را به طرف دیگر اطلاع دهد. این امر می تواند به صاحبان کسب و کار کمک کند تا منشأ افشای اطلاعات را بیابند.

سومین مورد:

با پایان یافتن قرارداد، دیگر ضرورتی به اینکه اطلاعات در اختیار طرف قرارداد باقی بماند، وجود ندارد. بنابراین، می توان در قرارداد ذکر کرد که با اتمام قرارداد، اطلاعات در اختیار طرف قرارداد، باید تحویل داده شوند. بر این اساس، کپی یا اصل تمامی مدارک یا گزارشات و دیگر اطلاعات موجود نزد طرف قرارداد مسترد می شوند.

چهارمین مورد:

باید در قرارداد ذکر شود که حتی با پایان یافتن قرارداد، باز هم تعهد به رعایت محرمانگی وجود دارد. اگر برای شما صرفاً حفظ محرمانگی تا زمان خاصی مدنظر است، می توان این زمان را هم درج کرد.

و در نهایت: 

از همه موارد فوق مهمتر، ضمانت اجرای نقض تعهد به عدم افشای اطلاعات است. اگر طرف قرارداد اطلاعات محرمانه و اسرار کسب و کار را افشا کرد، چه می توان کرد؟ یکی از چالش برانگیزترین اختلافات قراردادی، خسارات ناشی از نقض تعهد است. ممکن است در خصوص میزان خسارات وارده در اثر افشای اطلاعات اختلاف شود. بنابراین، می توانید در قرارداد، نحوه جبران خسارت ناشی از نقض تعهد را ذکر کنید.

سخن آخر:

از اینکه از سایت ما بازدید کردید سپاسگزاریم. اصناف پلاس، رسانه آموزشی مرکز آموزش و مطالعات حقوقی و اقتصادی اتاق اصناف شهرستان شمیرانات است. همه روزه می توانید با مراجعه به این سایت، از مطالب آموزشی ارائه شده بهره مند شوید.