سرقفلی از موارد مهمی است که برای اماکن تجاری مطرح می شود و در قانون قدیمی روابط موجر و مستاجر با نام «حق کسب و پیشه یا تجارت» شناخته می‌شد. اگر بخواهیم به زبان ساده بیان کنیم باید بگوییم سرقفلی حقی است معنوی که تاجر برای تقدم در اجاره محل خود و ادامه تجارت در محل کار خود دارد و جزو اموال غیرمنقول تبعی است. به بیان بهتر، حقی که مستأجر با پرداخت مبلغی به مالک در محل تجاری پیدا می کند و برابر این حق می تواند از محل تجاری با اجاره ناچیزی استفاده کند.
در ویدیوهای قبلی جناب آقای رضا ستارزاده هاشمی کارشناس ارشد حقوق خصوصی و وکیل دادگستری، در مورد موارد تخلیه عین مستأجره(نپرداختن اجاره بها) توضیحاتی را ارائه نمودند. در این ویدیو نیز به موضوع سرقفلی و اهمیت توجه به آن توسط صنوف و توضیح آن به زبان ساده پرداخته اند.
برای درک بهتر مفهوم سرقفلی و به زبان ساده بهتر است که از یک مثال کمک میگیریم، فرض کنید شما یک دهنه مغازه متروکه را از مالک اجاره می‌کنید، در آن یک مغازه پوشاک راه‌اندازی می‌کنید و با تلاش فراوان شهرت مغازه‌تان را افزایش می‌دهید و مشتریان زیادی برای خود دست و پا می‌کنید.حال اگر مالک بعد از اتمام مدت قرارداد شما را از مغازه بیرون کند، در واقع از شهرت و اعتباری که شما برای آن مغازه و کسب و کارتان جمع کرده‌اید رایگان به نفع خود استفاده می‌کند؛ حال آنکه شما مجبورید به مغازه‌ی دیگری بروید و روز از نو روزی از نو.
پس قانون‌گذار به این فکر افتاده است که این ارزش افزوده‌ی پنهان برای اماکن تجاری را در نظر بگیرد و از حق مستاجران اماکن تجاری در مقابل مالکان دفاع کند. سرقفلی برای اماکن مسکونی به کار برده نمی شود زیرا به واسطه زندگی کردن افراد داخل آن به ارزش و اعتبار آن واحد افزوده نمی‌شود.حق کسب و پیشه یا تجارت به این معنی است که مالک نمی‌تواند پس از پایان یافتن مدت قرارداد مستاجر را مجبور به تخلیه مکان تجاری کند، بلکه قرارداد به صورت خودکار تمدید می‌شود
بعد از تصویب قانون مؤجر و مستأجر مصوب 1376، حق کسب و پیشه جای خود را به حق سرقفلی داد. در قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب 1356، با تنظیم قرارداد اجاره، بلافاصله حق کسب و پیشه شکل می گرفت. اما طبق قانون مصوب 1376، برای ایجاد این حق، قید انتقال سرقفلی و مبلغ آن الزامی است. مستأجر می تواند با خرید آن، به صورت نامحدود در آن محل فعالیت کند. مستأجر هم حق فروش آن را دارد؛ مگر اینکه مالک او را از انتقال سرقفلی به غیر منع کرده باشد.
دو نوع سرقفلی داریم، مجازی و واقعی که نوع اول همان حق کسب و پیشه است. اصناف مختلف در راستای بهبود روابط خود در کسب و کار و بالابردن آگاهی خود از روابط موجر و مستأجر بهتر است به این نکات بیشتر دقت نمایند.
از اینکه از سایت ما بازدید کردید سپاسگزاریم. اصناف پلاس، رسانه آموزشی مرکز آموزش و مطالعات حقوقی و اقتصادی اتاق اصناف شهرستان شمیرانات است. همه روزه می توانید با مراجعه به این سایت، از مطالب آموزشی ارائه شده بهره مند شوید.
